قرص لوپرامید؛ هشدارها و نکات احتیاطی مصرف این قرص ضداسهال
قرص لوپرامید دارویی است که برای درمان اسهال استفاده می‌شود. البته بین مصرف دوز زیاد لوپرامید و افزایش مرگ‌ومیر ارتباط معناداری دیده شده است. این دارو برای درمان اسهال ناگهانی یا حتی مزمن کاربرد دارد و این کار را با کاهش سرعت حرکات روده انجام می‌دهد. اگر می‌خواهید بیشتر درباره عملکرد، کاربرد، دوز مصرفی و عوارض قرص لوپرامید بدانید، با ما همراه باشید.
قرص لوپرامید چیست؟
یکی از کاربردهای لوپرامید درمان اسهال یا کاهش حجم مدفوع در افرادی است که جراحی ایلئوستومی (برای رساندن روده از طریق یک خروجی کوچک به سطح شکم) انجام داده‌اند. این دارو روی گیرنده‌های مو-اوپیوئید در روده اثر می‌گذارد تا حرکات روده را کندتر کند. این‌طوری سرعت انقباض‌های روده نیز کاهش می‌یابد. این باعث می‌شود تا مایعات و مواد مغذی جذب بدن شوند، آب مدفوع کمتر شود و تعداد دفعات استفاده از دست‌شویی کاهش یابد.
قرص لوپرامید برای درمان اسهال مزمن مبتلایان به بیماری التهاب روده نیز کاربرد دارد. البته این دارو فقط علائم اسهال را برطرف می‌کند و روی علل ایجاد آن مانند عفونت تأثیری ندارد. شما می‌توانید این دارو را با ارائه نسخه یا بدون آن از داروخانه‌ها دریافت کنید.
هشدارها
- اگر کولیت اولسراتیو، مدفوع خونی یا قیری، اسهال، تب بالا یا اسهال ناشی از داروی آنتی‌بیوتیک دارید، نباید قرص لوپرامید مصرف کنید.
- این دارو را فقط به اندازه توصیه‌شده مصرف کنید. مصرف بیش از حد لوپرامید می‌تواند باعث مشکلات قلبی شدید و حتی مرگ شود.
- ممکن با مصرف این قرص همراه با داروهای دیگر نیز مشکلات قلبی رخ دهند. پیش از مصرف، درباره تداخل‌های دارویی از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
- این دارو برای کودکان زیر ۲ سال مناسب نیست. همچنین این دارو را فقط با توصیه پزشک به کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان بدهید.
- برای مصرف قرص لوپرامید در دوران بارداری حتما با پزشک خود مشورت کنید.
- نباید هنگام شیردهی از این دارو استفاده کنید.
موارد مصرف قرص لوپرامید
لوپرامید یکی از داروهای خوراکی ضداسهال است که بدون نسخه نیز ارائه می‌شود. در حال حاضر، این دارو برای درمان انواع مختلفی از اسهال تأیید شده و ممکن است حتی برای درمان بعضی عوارض جانبی شیمی‌درمانی که باعث اسهال می‌شوند نیز به کار برود. در سال‌های اخیر، استفاده غیردارویی لوپرامید بیشتر شده است و بعضی افراد از آن برای مدیریت خودسرانه علائم ترک مخدرهای اوپیوئید و ایجاد نشئگی استفاده می‌کنند.
استفاده پزشکی
سازمان غذا و داروی آمریکا قرص لوپرامید را برای درمان انواع اسهال تأیید کرده است، از جمله:
- اسهال ناگهانی؛
- اسهال مزمن ناشی از سندروم روده تحریک‌پذیر؛
- اسهال حاد با علت نامشخص در بیماران بالای ۲ سال؛
- کاهش برون‌ده بیماران دارای ایلئوستومی؛
- درمان اسهال ناشی از شیمی‌درمانی.
نحوه و دوز مصرف قرص لوپرامید
اگر این دارو را بدون نسخه دریافت کرده‌اید، همه توضیحات روی بسته‌بندی درباره نحوه مصرف قرص لوپرامید 2 را پیش از مصرف مطالعه کنید. اگر پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است، آن را طبق دستور پزشک استفاده کنید. قرص لوپرامید دارویی خوراکی است که معمولا پس از دفع مدفوع اسهالی یا طبق دستور پزشک مصرف می‌شود. بهتر است قرص‌های جویدنی را با شکم خالی مصرف کنید و آنها را کامل بجوید.
دوز مصرف به شدت بیماری و واکنش آن به درمان بستگی دارد. لوپرامید برای اسهال کودک بر اساس سن و وزن او تجویز می‌شود. بزرگ‌سالان نباید این دارو را بدون نسخه بیشتر از ۸ میلی‌گرم در ۲۴ ساعت مصرف کنند و حداکثر مصرف آن طبق دستور پزشک نباید بیشتر از ۱۶ میلی‌گرم در ۲۴ ساعت باشد. برای درمان اسهال مزمن، بهتر است از قرص لوپرامید ۲ میلی‌گرم ۲ بار در روز استفاده کنید. این درمان را تا ۱۲ ساعت پس از آخرین دفع اسهال ادامه دهید.
اسهال باعث کم‌آبی بدن می‌شود. برای جایگزینی آب ازدست‌رفته باید مایعات و الکترولیت فراوان مصرف کنید. در صورت بروز علائم کم‌آبی (مانند تشنگی شدید، کاهش ادرار، گرفتگی عضلات، ضعف و غش‌کردن) به پزشک مراجعه کنید. همچنین بهتر است در این دوران رژیم کم‌ادویه‌ای داشته باشید تا از تحریک معده و روده‌ها جلوگیری کنید. اگر این دارو را ۱۰ روز استفاده کردید اما اسهال شما درمان نشد، به پزشک خود اطلاع دهید.
فراموش‌کردن دوز مصرفی
بیشتر افراد قرص لوپرامید را تنها در صورت نیاز مصرف می‌کنند و به مصرف روزانه این دارو نیاز ندارند. اگر یک دوز را فراموش کردید، نیازی نیست کاری انجام دهید. اگر برای کاهش حرکات روده پس از ایلئوستومی این دارو را مصرف می‌کنید، باید برنامه‌ای منظم برای استفاده از دارو داشته باشید. در این صورت، دوز فراموش‌شده را به‌محض یادآوری مصرف کنید، اما اگر زمان دوز بعدی نزدیک است، دوز فراموش‌شده را استفاده نکنید. هیچ‌گاه ۲ دوز را هم‌زمان مصرف نکنید.
مصرف بیش از حد دارو
اگر فردی بیش از حد قرص لوپرامید مصرف کند و علائم خطرناکی مانند بیهوش‌شدن یا تنگی نفس داشته باشد، باید با اورژانس تماس بگیرید. علائم دیگر اوردوز شامل دشواری دفع ادرار، تنفس کند، خواب عمیق، ضربان قلب تند یا نامنظم، سرگیجه شدید و غش‌کردن است.
عوارض جانبی قرص لوپرامید
اگر دچار علائم حساسیت مانند کهیر، تنگی نفس، التهاب صورت یا گلو شدید یا واکنش شدید پوستی (شامل تب، گلودرد، سوزش چشم، درد پوست، راش پوستی قرمز یا بنفشی که گسترش می‌یابد و باعث تاول و پوسته‌پوسته‌شدن می‌شود) داشتید، به اورژانس مراجعه کنید.
با دیدن این علائم، مصرف لوپرامید را قطع کنید:
- اسهال خونی یا آبکی؛
- درد معده یا نفخ؛
- ادامه‌یافتن اسهال یا بدترشدن آن؛
- ضربان قلب سریع یا محکم، احساس تپش قلب شدید، تنگی نفس، سرگیجه ناگهانی.
عوارض جانبی شایع لوپرامید
- یبوست؛
- سرگیجه یا خواب‌آلودگی؛
- تهوع؛
- گرفتگی دردناک شکم؛
- خشکی دهان؛
- احتباس ادرار.
عوارض جانبی جدی لوپرامید
- یبوست شدید همراه با تهوع یا استفراغ؛
- درد شکم؛
- احساس پر‌بودن دردناک شکم؛
- ضربان قلب سریع یا ضربان نامنظم؛
- سرگیجه شدید؛
- غش‌کردن؛
- ریتم قلبی نامنظم یا ایست قلبی.
تداخل دارویی لوپرامید
تداخل دارویی می‌تواند عملکرد دارو را تغییر دهد یا احتمال بروز عوارض خطرناک را زیاد کند. برای اینکه مطمئن شوید لوپرامید با داروی دیگری تداخل ندارد، باید حتما با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. مصرف هیچ دارویی را بدون تأیید پزشک قطع نکنید و دوز آن را تغییر ندهید.
بعضی داروهایی که با لوپرامید تداخل دارند عبارت‌اند از:
- پراملینتاید؛
- آنتی‌بیوتیک‌ها؛
- داروهایی که باعث یبوست می‌شوند از جمله داروهای آنتی‌کولینرژیک مانند بلادونا یا اسکوپولامین؛
- داروهای ضداسپاسم مانند گلیکوپیرولات یا اوکسیباتینین؛
- مسکن‌های مخدر قوی مانند مورفین؛
- بعضی آنتی‌هیستامین‌ها مانند دیفن‌هیدرامین؛
- ضدافسردگی‌های سه‌‌حلقه‌ای مانند آمیتریپتیلین؛
- کولستیرامین؛
- ریتوناویر؛
- ساکویناویر؛
- داروهایی که بر ریتم قلبی اثر می‌گذارند مانند آمیودارون، کلورپرومازین، هالوپریدول، متادون، موکسی‌فلوکساسین، پنتامیدین، پروسیانامید، کوینیدین، سوتالول، تیوریزدازین، زیپراسیدون.
قرص لوپرامید می‌تواند باعث مشکلات قلبی جدی شود. خطر این عارضه با مصرف داروهای دیگر برای درمان عفونت، بیماری‌های قلبی، افسردگی، بیماری روانی، سرطان، مالاریا و ایدز بیشتر می‌شود. خوب است بدانید که بعضی ویتامین‌ها و گیاهان دارویی نیز ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند.
قرص لوپرامید باعث سرگیجه یا خواب‌آلودگی می‌شود، پس مصرف آن با الکل یا ماری‌جوانا (که خودشان سرگیجه و خواب‌آلودگی ایجاد می‌کنند) خیلی خطرناک است. هنگام مصرف این دارو از رانندگی، استفاده از ماشین‌های پیچیده یا هر کاری که به هوشیاری نیاز دارد خودداری کنید.
تداخل با آنتی‌بیوتیک‌ها
آنتی‌بیوتیک‌ها به‌ندرت باعث بیماری روده‌ای شدیدی می‌شوند که ناشی از باکتری سی دیفیسیل است. علائم آن شامل اسهال بی‌وقفه، درد یا گرفتگی شکم و خون یا مخاط در مدفوع می‌شود. این بیماری ممکن است پس از آنتی‌بیوتیک‌درمانی یا هفته‌ها تا ماه‌ها بعد آن رخ دهد. قرص ضد اسهال لوپرامید این عارضه را بدتر می‌کند. نباید این دارو را پس از استفاده اخیر از آنتی‌بیوتیک مصرف کنید و حتما با دیدن علائم مذکور، به پزشک مراجعه کنید.
محدودیت مصرف قرص لوپرامید
اگر به لوپرامید حساسیت دارید، حتما به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی ترکیبات غیرفعالی باشد که باعث واکنش حساسیتی یا مشکلات دیگر شوند. اگر دچار این مشکلات هستید، پیش از مصرف با پزشک خود مشورت کنید:
- دل‌‌درد بدون اسهال؛
- انسداد روده؛
- مدفوع سیاه یا قیری؛
- خون یا مخاط در مدفوع؛
- تب بالا؛
- ایدز؛
- بیماری کبدی؛
- بعضی عفونت‌های معده یا روده (مانند سالمونلا یا شیگلا)؛
- بعضی بیماری‌های روده‌ای (مانند کولیت اولسراتیو حاد).
ممکن است قرص لوپرامید مکیدنی حاوی آسپارتام یا فنیل‌آلانین باشد. اگر به فنیل‌کتونوری یا هر بیماری دیگری که مصرف این ۲ ترکیب را محدود می‌کنند مبتلا هستید، پیش از مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید.
مشکلات قلبی
لوپرامید ممکن است عارضه‌ای ایجاد کند که بر ریتم قلبی اثر می‌گذارد و باعث طولانیترشدن فاصله QT در نوار قلب می‌شود. طولانیترشدن فاصله QT به‌ندرت باعث ریتم قلبی سریع یا نامنظم خطرناک و علائم دیگری مانند سرگیجه شدید یا غش‌کردن می‌شود که به مراقبت پزشکی نیاز دارند.
خطر طولانی‌شدن QT در صورت ابتلا به بعضی بیماری‌ها یا مصرف داروهایی که باعث این عارضه می‌شوند بیشتر می‌شود. پیش از مصرف لوپرامید، همه دارویی‌هایی را که برای این بیماری‌ها مصرف می‌کنید به پزشک اطلاع دهید و همچنین این موارد را:
- بیماری‌های قلبی (مانند نارسایی قلبی، ضربان کند قلب، طولانی‌شدن QT در نوار قلب)؛
- سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی (مانند طولانی‌شدن QT در نوار قلب یا ایست قلبی ناگهانی).
کمبود پتاسیم یا منیزیم در خون نیز می‌تواند خطر طولانی‌شدن QT را افزایش دهد. احتمال این کمبود با مصرف بعضی داروها (مانند داروهای ادرارآور یا دیورتیک) یا ابتلا به عارضه‌هایی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ افزایش می‌یابد.
افراد سالمند بیشتر به عوارض جانبی این دارو حساس هستند، مخصوصا طولانی‌شدن فاصله QT. کودکان نیز به عوارض این دارو، مخصوصا خواب‌آلودگی، حساس‌تر هستند و همچنین بیشتر به کم‌آبی دچار می‌شوند. در صورت بارداری، پیش از مصرف لوپرامید با پزشک خود مشورت کنید. این دارو از طریق شیر به نوزاد منتقل می‌شود، پس نباید در دوران شیردادن از آن استفاده کنید.
سخن پایانی
قرص لوپرامید درمان بسیار مؤثری برای بعضی انواع اسهال است و می‌توانید آن را بدون نسخه از داروخانه تهیه کنید. به خاطر داشته باشید که مصرف این دارو محدودیت‌هایی دارد. توصیه می‌کنیم که پیش از مصرف لوپرامید، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید و سابقه پزشکی و دارویی خود را در اختیارش قرار دهید. فراموش نکنید که مصرف این دارو در کودکان زیر ۲ سال و در دوران شیردهی ممنوع است.
