نگهداری از گیاه بابا آدم و 4 نکته ی پرورش آن
برای نگهداری از گیاه بابا آدم لازم است مواردی مثل نور مناسب، آبیاری، خاک و برخی دیگر از عوامل را بررسی کنید. اگر نکاتی که در شادمگ گفته شده را رعایت کرده و مراقبت های لازم را انجام داده، می‌توانید از رشد سالم و زیبایی گیاه بابا آدم لذت ببرید.
نگهداری از گیاه بابا آدم و تاریخچه ی آن
گیاه بابا آدم یا Sansevieria یکی از گیاهان آپارتمانی مقاوم است که در زبان عامیانه با نام‌های مختلفی مانند “زنبق آفریقایی” یا “سوسن تهی” شناخته می‌شود. این گیاه محبوب به دلیل ظاهر زیبا و قابلیت رشد در شرایط کم نور و آب کم است. در ادامه، به تاریخچه‌ی این گیاه می‌پردازیم:
۱. منشأ نام: نام Sansevieria از نام یک زیست‌شناس فرانسوی به نام Chevalier de la Salle de Saint-Sauveur de Sanseviera اقتباس شده است که در قرن هجدهم میلادی زندگی می‌کرد.
۲. منشأ گیاه: برخی منابع اشاره دارند که گیاه بابا آدم از قاره آفریقا و جنوب آسیا منشأ گرفته است. این گیاه به دلیل مقاومت در برابر شرایط سخت محیطی و قدرت زیبایی طبیعی خود، به مرور زمان مورد توجه باغبانان و دوستداران گیاهان زینتی قرار گرفته است.
۳. کاربردهای تاریخی: در گذشته، گیاه بابا آدم به عنوان یک گیاه تزئینی در خانه‌ها و ادارات استفاده می‌شد. همچنین، در برخی مناطق به دلیل خصوصیات دارویی خود، به عنوان یک درمان گیاهی نیز شناخته می‌شد.
۴. محبوبیت امروزی: امروزه، گیاه بابا آدم به عنوان یکی از گیاهان زینتی محبوب و پرطرفدار در سراسر جهان شناخته می‌شود. این گیاه به دلیل ظاهر زیبا، قابلیت رشد در شرایط داخلی منزل، و خاصیت تصفیه‌کنندگی هوا، مورد توجه بسیاری از علاقمندان به گیاهان زینتی قرار گرفته است.
در کل، گیاه بابا آدم با تاریخچه‌ی متنوع و کاربردهای متعددش، به عنوان یکی از گیاهان زینتی محبوب و مورد توجه در جهان گیاهپروری شناخته می‌شود.
نکات مهم در نگهداری از گیاه بابا آدم
همانطور که گفته شد، نگهداری از گیاه بابا آدم کار دشواری نیست و فقط باید چندین نکته را برای رشد بهتر گیاه رعایت کنید.
آبیاری مناسب بابا آدم
قبل از آبیاری مطمئن شوید که خاک به طور کامل خشک شده است. برای این کار می‌توانید با انگشت خود به عمق خاک نفوذ کنید و اگر خاک خشک باشد، زمان آبیاری است.
هر چند بابا آدم گیاهی مقاوم به خشکی است، اما همچنان باید به موقع آبیاری شود. معمولاً هر 2 تا 4 هفته یک بار آبیاری کافی است، اما این بستگی به شرایط محیطی نیز دارد. بهتر است همیشه بر اساس وضعیت و خشکی خاک تصمیم بگیرید.
مطمئن شوید که گلدان گیاه دارای سوراخ های زیرین است که به آب اجازه دارند که از زیر گلدان خارج شود و جا نماند. در فصل زمستان، گیاه‌ها به طور معمول نیاز کمتری به آب دارند. بنابراین، در این فصل فاصله آبیاری را افزایش دهید.
اگر امکانش هست، از آب نرم برای آبیاری استفاده کنید. آب سخت ممکن است باعث رسوبات و خشکی خاک شود که می‌تواند به گیاه آسیب برساند. با رعایت این نکات، می‌توانید آبیاری مناسب برای گیاه بابا آدم را انجام دهید و به رشد سالم و پویایی این گیاه کمک کنید.
نور مناسب برای نگهداری گیاه گوش فیلی
گیاه بابا آدم برای رشد به نور مناسب نیاز دارد، اما باید از نور مستقیم خورشید در ساعات طلایی خودداری کند. بهترین نور برای این گیاه نور مستقیم نور آفتاب در جایی با نور معتدل یا نور روشن است.
بهتر است گیاه بابا آدم را در محلی قرار دهید که نور خورشید به طور معتدل به آن برسد. می‌توانید این گیاه را در اتاقی که پنجره‌های آن به سمت شرق یا غرب هستند قرار دهید تا از نور خورشید صبح یا عصر بهره‌برداری کند.
اگر محیط شما نور آفتاب کافی ندارد، می‌توانید از نور مصنوعی مانند لامپ‌های رشد گیاهی استفاده کنید. این لامپ‌ها باید به گیاه نزدیک باشند و متناسب با احتیاج نور گیاه باشند.
گیاه بابا آدم همچنین به دوره‌ی مناسب روشنایی و تاریکی نیاز دارد. بنابراین، از بهم خوردگی نور در طول شب و روز برای این گیاه خودداری کنید و بهتر است در طول شب محیط را تاریک کنید.
رطوبت مناسب برای نگهداری گل بابا آدم
ساخت جزیره یکی از بهترین و ساده ترین روش های تامین رطوبت می باشد.
این روش جزیره برای افزایش رطوبت برای گیاه بابا آدم کاملاً مناسب است. برای جلوگیری از تماس آب با خاک گلدان و پوسیدگی ریشه گیاه، می‌توانید از یک لایه از مصالح مناسب مانند ماسه یا شن برای قرار دادن ظرف آب استفاده کنید. همچنین، مطمئن شوید که آب موجود در ظرف به گلدان نزدیک نیست تا احتمال نفوذ آب به خاک گلدان کاهش یابد.
این روش علاوه بر تامین رطوبت مورد نیاز گیاه، باعث زیبایی و ترتیب بیشتری در دکوراسیون محیط می‌شود. با رعایت نکاتی که در بالا گفته شد، می‌توانید از جزیره رطوبت برای گیاه بابا آدم بهره‌مند شوید و رشد سالم و زیبایی این گیاه را تضمین کنید.
دما مناسب در نگهداری گیاه بابا آدم
گیاه بابا آدم به طور عمومی در دماهای معتدل تا گرم خوب رشد می‌کند. دماهایی بین 18-26 درجه سانتی‌گراد برای گیاه بابا آدم ایده‌آل هستند. در زمستان نیز بهتر است دما حداقل به 15 درجه سانتی‌گراد نرسد تا گیاه به راحتی خود را حفظ کند.
نکته مهمی که باید در نظر داشته باشید این است که گیاه بابا آدم به تغییرات دمایی حساس است و نباید به طور ناگهانی به دماهای بسیار پایین (زیر 10 درجه سانتی‌گراد) یا بسیار بالا (بیش از 30 درجه سانتی‌گراد) منتقل شود، زیرا این تغییرات ممکن است باعث آسیب به گیاه شود. به همین دلیل، در طول فصول سرد سعی کنید گیاه را دور از منابع گرمایی مانند رادیاتورها قرار دهید و در تابستان از نور مستقیم آفتاب در ساعات داغتر روز پرهیز کنید تا از خشک شدن ناگهانی خاک جلوگیری شود.
به طور کلی، برای نگهداری از گیاه بابا آدم، باید دما، نور، و آبیاری را با دقت کنترل کنید و شرایطی فراهم کنید که به رشد سالم و پوششی این گیاه کمک کند.
روش تمیز کردن برگ های بابا آدم
برای شادابی برگ ها، می توانید با یک پارچه نمناک روی برگ ها را تمیز کنید، دقت کنید این کار را به آرامی انجام دهید تا برگ های گوش فیلی دچار شکستگی نشود. لازم نیست عمل تمیز کردن برگ ها را هر روز انجام دهید، هر دو هفته یکبار مدت زمان مناسبی برای تمیز کردن برگ های زیبا و پهن این گیاه می باشد.
خاک مناسب برای نگهداری گیاه بابا آدم
درسته که خاک برگ و خاک سبک به همراه کود دامی می‌تواند ترکیب مناسبی برای گیاه بابا آدم باشد. این ترکیب می‌تواند زهکشی مناسبی را فراهم کند و از پوسیدگی ریشه جلوگیری کند، همچنین املاح و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد سالم گیاه را فراهم می‌کند. کوددهی به گیاهان آپارتمانی باید متناسب با نوع گیاه باشد.
همچنین، از آنجایی که بابا آدم به رطوبت بالایی نیاز دارد، می‌توان از مخلوط خاک برگ و خاک سبک استفاده کرد که خاک برگ معمولاً دارای رطوبت بیشتری است. همچنین اضافه کردن کمی خاک شنی به مخلوط نیز می‌تواند به بهبود زهکشی کمک کند و از خیس شدن زیاد خاک جلوگیری کند.
با انتخاب ترکیب خاک مناسب و مراقبت‌های منظم، می‌توانید گیاه بابا آدم را به رشد سالم و پرورش موثر دست یابی دهید.
روش های تکثیر گباه بابا آدم
تقسیم ریزوم
این روش ساده‌ترین و متداول‌ترین روش تکثیر بابا آدم است.
در فصل بهار یا اوایل تابستان، زمانی که گیاه در حال رشد فعال است، اقدام به تقسیم ریزوم کنید.
گیاه را از گلدان خارج کنید و خاک اطراف ریشه ها را به آرامی جدا کنید.
ریزوم را با چاقوی تیز به چند قسمت کوچکتر تقسیم کنید. هر قسمت باید حداقل یک یا دو جوانه داشته باشد.
محل برش را با قارچ کش ضد عفونی کنید.
قسمت های جدا شده را در گلدان های جداگانه با خاک غنی و زهکشی مناسب بکارید.
به طور مرتب آبیاری کنید و گلدان ها را در محلی با نور روشن و غیرمستقیم قرار دهید.
قلمه زدن
قلمه زدن بابا آدم کمی دشوارتر از تقسیم ریزوم است، اما می‌توان از آن برای تکثیر گیاهان با رنگ برگ های خاص یا ارقام کمیاب استفاده کرد.
در فصل بهار یا تابستان، زمانی که گیاه در حال رشد فعال است، اقدام به قلمه زدن کنید.
از یک ساقه سالم و قوی، قلمه ای به طول 10 تا 15 سانتی متر تهیه کنید.
قلمه را به طور مورب برش دهید و برگ های انتهای آن را جدا کنید.
قلمه را در پودر ریشه زایی فرو کنید.
قلمه را در گلدان با خاک غنی و زهکشی مناسب بکارید.
به طور مرتب آبیاری کنید و گلدان را در محلی با نور روشن و غیرمستقیم قرار دهید.
روی گلدان پلاستیک شفاف بکشید تا رطوبت محیط اطراف قلمه حفظ شود.
بعد از ریشه دار شدن قلمه، پلاستیک را به تدریج بردارید.
کاشت بذر
تکثیر بابا آدم از طریق بذر به ندرت انجام می شود، زیرا این روش زمان بر و کم بازده است.
در فصل بهار، بذرها را در خاکی غنی و با زهکشی مناسب بکارید.
بذرها را به آرامی در خاک فشار دهید و روی آنها را با لایه نازکی از خاک بپوشانید.
به طور مرتب غبارپاشی کنید تا خاک مرطوب بماند.
گلدان را در محلی با نور روشن و گرم قرار دهید.
بعد از جوانه زدن بذرها، آنها را به تدریج به گلدان های بزرگتر منتقل کنید.
نکات مهم تکثیر بابا آدم
- قبل از تکثیر گیاه، از سلامت و عاری بودن آن از بیماری و آفت مطمئن شوید.
- از گلدان و خاک مناسب با زهکشی خوب استفاده کنید.
- گیاهان را در محلی با نور روشن و غیرمستقیم قرار دهید.
- به طور مرتب آبیاری کنید و از غرقاب شدن خاک خودداری کنید.
- در صورت نیاز، از کودهای مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید.
سمی بودن گل بابا آدم
یکی از سوالات رایجی که اکثر افراد قبل از خرید گل بابا آدم می پرسند این است که آیا گیاه بابا آدم سمی است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله، بابا آدم یکی از گیاهان زیبا ولی سمی است که ممکن است باعث ایجاد مشکلات مختلفی شود، بنابراین نباید در دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار بگیرد.
شیره بابا آدم دارای کریستال های اگزالات است و باعث ایجاد التهاب خواهد شد. در صورت بلعیده شدن برگ های این گیاه التهاب شدید دهان و دستگاه گوارشی رخ می دهد که باید سریعا به پزشک مراجعه کنید، به علاوه دیده شده در برخی از افراد بلعیده شدن برگ ها باعث ایجاد تنگی نفس شده است، به همین خاطر بابا آدم را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید تا مشکلی برای آنها پیش نیاید.
در زمان تکثیر گیاه و تمیز کردن برگ ها نیز از دستکش های مناسب استفاده کنید، زیرا تماس شیره گل بابا آدم با پوست باعث ایجاد التهابات شدید پوستی خواهد شد.
بیماری های گل بابا آدم
1. زرد شدن برگ گیاهان آپارتمانی
علل
- آبیاری زیاد و نامناسب: غرقاب شدن خاک و عدم زهکشی مناسب، ریشه ها را از اکسیژن محروم کرده و باعث زرد شدن برگ ها می شود.
- کمبود مواد مغذی: کمبود عناصر ضروری مانند آهن، منیزیم یا نیتروژن می تواند منجر به زرد شدن برگ ها شود.
- نور نامناسب: نور مستقیم و شدید آفتاب یا نور کم محیط، می تواند باعث زرد شدن برگ ها شود.
- آفات و بیماری ها: حمله برخی آفات مانند کنه عنکبوتی و شپشک، و همچنین بیماری های قارچی می تواند منجر به زرد شدن برگ ها شود.
درمان
- تنظیم برنامه آبیاری: اجازه دهید خاک بین دو نوبت آبیاری به طور کامل خشک شود. از زهکشی مناسب گلدان مطمئن شوید.
- کوددهی: با استفاده از کودهای مخصوص گیاهان آپارتمانی، کمبود مواد مغذی را جبران کنید.
- تنظیم نور: گیاه را در محلی با نور روشن و غیرمستقیم قرار دهید.
- مبارزه با آفات و بیماری ها: در صورت مشاهده علائم آفت یا بیماری، از سموم یا روش های مناسب برای مبارزه با آنها استفاده کنید.
2. قهوه ای شدن نوک برگ ها
علل
- کم آبی: آبیاری کم و نامنظم، باعث خشکی و قهوه ای شدن نوک برگ ها می شود.
- رطوبت کم محیط: هوای خشک، به خصوص در فصل زمستان، می تواند نوک برگ ها را قهوه ای کند.
- مواد شیمیایی: وجود نمک ها و مواد شیمیایی در آب یا خاک، می تواند به برگ ها آسیب برساند و آنها را قهوه ای کند.
درمان
- آبیاری منظم: به طور مرتب و با توجه به نیاز گیاه، به آن آب دهید.
- افزایش رطوبت محیط: از غبارپاشی برگ ها یا استفاده از دستگاه بخور برای افزایش رطوبت محیط استفاده کنید.
- استفاده از آب تصفیه شده: برای آبیاری گیاه از آب بدون املاح و مواد شیمیایی استفاده کنید.
3. لکه برگی
علل
- قارچ ها: قارچ های مختلفی می توانند باعث ایجاد لکه های قهوه ای یا سیاه رنگ روی برگ ها شوند.
- باکتری ها: برخی از باکتری ها نیز می توانند لکه های برگی ایجاد کنند.
درمان
- حذف برگ های آلوده: برگ های آلوده را به سرعت از گیاه جدا کنید و آنها را معدوم کنید.
- بهبود تهویه: تهویه مناسب محیط را برای جلوگیری از رشد قارچ ها و باکتری ها فراهم کنید.
- استفاده از قارچ کش ها: در صورت لزوم، از قارچ کش های مناسب برای درمان بیماری استفاده کنید.
4. پوسیدگی ریشه
علل
- آبیاری زیاد: غرقاب شدن خاک و عدم زهکشی مناسب، باعث پوسیدگی ریشه ها می شود.
- خاک نامناسب: خاک سنگین و غیرقابل نفوذ، می تواند باعث تجمع آب در اطراف ریشه ها و پوسیدگی آنها شود.
درمان
- تنظیم برنامه آبیاری: اجازه دهید خاک بین دو نوبت آبیاری به طور کامل خشک شود. از زهکشی مناسب گلدان مطمئن شوید.
- تعویض خاک: خاک گیاه را با خاک تازه و مناسب گلدان های آپارتمانی تعویض کنید.
- حذف قسمت های پوسیده: ریشه های پوسیده و آسیب دیده را با قیچی تمیز جدا کنید.
نکات کلی برای پیشگیری از بیماری های بابا آدم:
- آبیاری مناسب: از غرقاب شدن خاک و زهکشی مناسب گلدان مطمئن شوید.
- نور مناسب: گیاه را در محلی با نور روشن و غیرمستقیم قرار دهید.
- رطوبت: رطوبت محیط را در حد متعادل نگه دارید.
- خاک مناسب: از خاک با زهکشی مناسب و غنی از مواد مغذی برای گلدان استفاده کنید.
- کوددهی: به طور مرتب
آفت های گیاه بابا آدم
در اینجا به برخی از رایج‌ترین آفات گیاه بابا آدم و علائم آنها اشاره می‌کنم:
1. شپشک:
شکل ظاهری: حشرات ریز، به رنگ سفید، قهوه ای یا سیاه
علائم: لکه های چسبناک روی برگ ها، ساقه و گل ها، ضعیف شدن و پژمردگی گیاه
درمان:
شستشوی گیاه: با استفاده از آب ولرم و صابون ملایم، شپشک ها را از روی برگ ها و ساقه ها بشویید.
استفاده از روغن چNeem:** روغن چNeem را با آب مخلوط کرده و روی گیاه اسپری کنید.
سموم شیمیایی: در صورت شدید بودن آفت، می توانید از سموم شیمیایی مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید.
2. کنه تار عنکبوتی:
شکل ظاهری: کنه های بسیار ریز، به رنگ قرمز یا قهوه ای، تارهایی ظریف در زیر برگ ها ایجاد می کنند.
علائم: لکه های زرد یا قهوه ای روی برگ ها، تارهای ظریف در زیر برگ ها، ضعیف شدن و پژمردگی گیاه
درمان:
افزایش رطوبت محیط: کنه تار عنکبوتی در هوای خشک تکثیر می یابد. با افزایش رطوبت محیط می توانید از رشد آنها جلوگیری کنید.
شستشوی گیاه: با استفاده از آب ولرم و صابون ملایم، کنه ها را از روی برگ ها و ساقه ها بشویید.
سموم شیمیایی: در صورت شدید بودن آفت، می توانید از سموم شیمیایی مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید.
3. تریپس:
شکل ظاهری: حشرات ریز، به رنگ قهوه ای یا سیاه، بال های باریکی دارند.
علائم: لکه های نقره ای روی برگ ها، لبه های برگ ها خم می شوند، گل ها و برگ ها deform می شوند.
درمان:
شستشوی گیاه: با استفاده از آب ولرم و صابون ملایم، تریپس ها را از روی برگ ها و ساقه ها بشویید.
استفاده از کارت های زرد: کارت های زرد مخصوص شکار تریپس را در بین گیاهان قرار دهید.
سموم شیمیایی: در صورت شدید بودن آفت، می توانید از سموم شیمیایی مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید.
4. شته:
شکل ظاهری: حشرات ریز، به رنگ سبز، زرد، قهوه ای یا سیاه
علائم: لکه های زرد یا قهوه ای روی برگ ها، ساقه ها خم می شوند، ترشحات چسبناک روی برگ ها و ساقه ها
درمان:
شستشوی گیاه: با استفاده از آب ولرم و صابون ملایم، شته ها را از روی برگ ها و ساقه ها بشویید.
استفاده از محلول آب و صابون: محلول آب و صابون را روی گیاه اسپری کنید.
سموم شیمیایی: در صورت شدید بودن آفت، می توانید از سموم شیمیایی مخصوص گیاهان آپارتمانی استفاده کنید.
نکات کلی برای پیشگیری از آفت گیاه بابا آدم:
بازرسی منظم: به طور مرتب گیاه خود را از نظر وجود آفات بررسی کنید.
قرنطینه: گیاهان جدید را قبل از قرار دادن در کنار سایر گیاهان، به مدت دو هفته در قرنطینه نگه دارید.
پاکیزگی: خاک و گلدان گیاه را تمیز نگه دارید.
تقویت گیاه: با کوددهی و مراقبت مناسب، گیاه خود را قوی و سالم نگه دارید تا در برابر آفات مقاوم تر باشد.
آیا این مفید بود؟
Thanks for your feedback!
